در مازندران شهرستانهای آمل، بابل وتنکابن دارای فرمانداری ویژه می باشد که دارای اختیارات ویژه بوده اما ازاین اختیارات ویژه برخوردار نیستند
کمال آنلاین /یادداشتی از نادیا امامی / تجربيات گذشته و حال حاضر انتقال وظايف و تفويض اختيارات دولت مركزي به سطوح زيرين نشان ميدهد كه هرچنددولت جهت سبك نمودن كار، حذف فرايندهاي زائد، افزايش مشاركت استانها و دلايل متعدد ديگراقدام به تفويض برخي وظايف و اختيارات نموده است، اما از يك سو، ميزان اختيارات واگذار شده كافيو پاسخگوي نيازهاي استانها نبوده و ازسوي ديگر، اختيارات اعطايي به استانها در مراكز استانهارسوب نموده و شهرستانها و بخشهاي تابعه استان كماكان در تنگناهاي حاصل از بوروكراسي تمركزگرابا مشكلات متعددي مانندكندي كار، آمدوشدهاي مكرر به مركز استان، تحميل هزينه هاي زائد فقدان جايگاه در نظام تصميمگيري محلي و ... مواجه هستند
ايجاد«فرمانداريهاي ويژه»به موجب مصوبه دولت در سال1386
يكي از مهمترين اقداماتي كه ميتوانست گام مهمي براي كاهش چالشهاي فوق و به ويژه گامي مهم در راستاي تمركززدايي باشد، ايجاد«فرمانداريهاي ويژه»به موجب مصوبه دولت در سال1386 بوده است.اما تشكيل فرمانداريهاي مذكور صرفا ً در محدودهايجاد ساختار متوقف شده است1و با وجوداينكه بيش از يك دهه از تصويب نامه مربوط به تشكيل فرمانداريهاي ويژه گذشته است،دامنه وظايف واختيارات آنهاتعريف نشده است
با وجود اينكه در بازنگري تشكيلات فرمانداريها توسط وزارت كشور، تشكيلات فرمانداريهاي ويژه درقالب3پست معاونت،3پست رئيس اداره و تقويت بدنة كارشناسي تهيه و پس از تأييدسازمان اداري و استخدامي كشور جهت اجرا به استانداريهاي مربوطه ابلاغ شد؛ بااينحال، بحث تعريف وظايف و اختيارات فرمانداريهاي ويژه همچنان مسكوت مانده است.
فرمانداری ویژه بخش عمده‌ای از اختیارات استانداری را دارد
فرمانداری ویژه یکی از مراکز دولتی وابسته به وزارت کشور جمهوری اسلامی ایران است که فرمانداری ویژه بخش عمده‌ای از اختیارات استانداری را دارد و تشکیلاتی است که از فرمانداری گسترده‌تر، توانمندتر و بزرگتر ولی از استانداری کوچکتر و محدودتر است. شخص مسئول فرمانداری ویژه را فرماندار ویژه می‌گویند.
فرمانداری ویژه در مرکز شهرستان قرار دارد و مسئول اصلی این اداره فرماندار ویژه است. فرماندار ویژه دارای سطح اختیارات بالاتر از فرماندار در سایر شهرستانهاست و معاون استاندار محسوب می‌شود. سطح مدیران واحدهای اداری وزارتخانه‌های مسکن شهرسازی، جهاد کشاورزی، آموزش و پرورش، راه و ترابری، امور اقتصادی و دارایی، کار و امور اجتماعی و اطلاعات در شهرستانهای اداری فرمانداری ویژه به معاون مدیرکل ارتقا می‌یابد.
دراستان مازندران شهرستانهای آمل، بابل وتنکابن دارای فرمانداری ویژه می باشد
دراستان مازندران شهرستانهای آمل، بابل وتنکابن دارای فرمانداری ویژه می باشد که عملا با شرح وظایف فرمانداری ویژه که دارای اختیارات ویژه هستند ازاین اختیارات ویژه هم برخوردار نیستند و فقط نام فرمانداری ویژه را یدک می کشند و همچنین ادارات در شهرهای که دارای فرمانداری ویژه هستند به عنوان معاون مدیرکل هستند که این امر هم عملا کارائی ندارد ومدیران ادارات برای کوچکترین کار می بایستی از ادارات کل کسب تکلیف کنند و فرمانداری‌های ویژه بدون توجه به محتوای راه‌اندازی آنها هیچ معنی و مفهومی ندارد.
هدف ایجاد فرمانداری‌های ویژه تنها تغییر یک تابلو نبود بلکه هدف اصلی این بود تا دارای محتوا باشند و علاوه بر تسهیل امور، تفویض اختیارات نیز به فرمانداران اجرایی شود.
فرمانداری‌های ویژه با اختیارات مناسب می‌توانند بسیاری از مشکلات مردم را در شهرستانهای مختلف کشور مرتفع کنند تا مردم برای هر کار بزرگ و کوچک به مراکز استان رجوع نکرده و موجب اتلاف وقت و تجمع در ادارات مراکز استانها نشوند. فرمانداری‌های ویژه در دولت دهم به تصویب هیات وزیران رسید تا برخی از فرمانداری‌ها به فرمانداری ویژه تبدیل شوند و جایگاه معاون استاندار را داشته باشند،
بر همین اساس بعضی موضوعات از جمله مربوط به کمیسیون‌های ماده پنج و برخی از کمیسیون‌های دیگر که در شهرستانها اختیار آن در دست معاون عمرانی استانداران بود، این اختیار در شهرستانهای دارای فرمانداری ویژه به فرمانداران داده شده بود.
اما همانطور ذکر شد این امتیاز در هر شهرستانی بنا به موقعیت و برش و توانمندی فرماندار آن شهر پر رنگ و کمرنگ بوده و متاسفانه در شهرستان آمل این مصوبه « فرمانداری ویژه » تنها در حد حرف بوده و برخی ادارات شهرستان فقط اسم معاونت اداره کل را یدک کشیده اند و عملکرد اجرایی این ادارات نیز با گذشته هیچ تغییری نکرده است و ادارات مرکز استان هیچ امتیازی برای ادارات شهرستان آمل در نظر نگرفته اند و حتی چارت سازمانی بیشتر ادارات آمل تغییر نکرده است.
تخصیص مستقیم بودجه از طریق مرکز، حل بسیاری از مشکلات شهروندی از طریق ادارات شهرستان بدون مراجعه به مرکز استان، ارتقا مدیریت ادارات شهرستان در حد معاونت سازمان استانی از دیگر مزایای وجود فرمانداری ویژه است.
طرح تعیین وظایف و اختیارات فرمانداری‌های ویژه
ماده ۱: وظایف و اختیارات
در راستای حذف بروکراسی و تسریع در امور اداری کارگروه‌ها، کمیته‌ها، کمیسیون‌ها و شوراهای زیر در فرمانداری‌های ویژه تشکیل و به صورت مستقل از استان تصمیم‌گیری نماید وظایف و اختیارات آنها همانند رده‌های متناظر در استان بوده و قابل اجرا می‌باشد.
راه اندازی دفتر غرب استانداری مازندران چه معنا و مفهومی دارد؟
حال سئوال از استاندار مازندران این است درحالی که در شهرستان تنکابن فرمانداری ویژه وجوددارد که این فرمانداری هم از اختیارات ویژه برخوردار است راه اندازی دفتر غرب استانداری مازندران چه معنا و مفهومی دارد ؟ این کار عملا نشان از این است که فرمانداری ویژه بی خود وبی جهت وجوددارد وبه عنوان یک سمبل می باشد.
حال تا آنجایی که نگارنده اطلاع دارد در سه شهرستان مازندران که دارای فرمانداری ویژه هستند هنوز دارای چارت سازمانی نیستند و عملا برای تامین نیروها از ادارات وشهرداری ها استفاده می کنند.