کمال آنلاین / از حاشیه جاده‌های سرسبز و میانه جنگل‌ها، بیشه‌ها و مراتع کوهستانی تا حاشیه رودخانه‌ها و سواحل دریای خزر در مازندران، زباله‌ها همنشین ناخلف طبیعت زیبای استان شده به طوریکه با تیغ بی رحمی چهره لطیف محیط زیست را مخدوش و تن نحیف آن را زخمی کرده، زخم‌هایی که اکنون کهنه و چرکین شده اند.
روزانه حدود ۳ هزار تن و در روزهای اوج مسافرت‌ها به مازندران حدود ۷ هزار تن زباله در مازندران تولید و جمع‌آوری می‌شود؛ با این میزان زباله، کوه‌هایی از زباله که در دامان طبیعت مناطق مختلف استان از جمله سوادکوه و سوادکوه شمالی قد برافراشته، خود گواهی بر این مدعا است.
عملکرد فاجعه آمیز سایت‌های دفن زباله
رئیس سابق محیط‌زیست شهرستان‌های سوادکوه و سوادکوه شمالی، گفت: سایت‌های زباله بدون رعایت حداقل‌های زیست محیطی از جمله احداث لاگن، زهکشی کل سایت، ایجاد چرخه شیرابه، دفن نکردن به موقع و حصارکشی نامناسب موجب نشت شیرابه‌ها به دل سفره‌های زیر زمینی آب و نیز آلودگی خاک و تخریب پوشش گیاهی منطقه، آلودگی هوا ناشی از دفن غیر اصولی و سرایت آلودگی به حیات وحش و حیوانات اهلی منطقه شده است.
فلاحی افزود: اخطاریه‌ها درباره اینکه این سایت در یک محیط بسته قرار دارد و احتمال انفجار و حریق جنگل بواسطه انتشار گاز متان در آن وجود دارد بی نتیجه بوده است.
نادیده گرفتن نقش مردم در حل مسئله پسماند
یک پژوهشگر اجتماعی در گفتگو با خبرنگار ما در این باره گفت: ضعف در مدیریت پسماند، موجب شکل گیری سایت‌های زباله در نقاط بکر و تهدید سلامت شهروندان، آلودگی آب و خاک، تخریب همه جانبه محیط زیست و از بین رفتن منظر و زیبایی بصری استان شده است.
معصومه اشتیاقی با بیان اینکه در طی این سال‌ها هزینه‌های هنگفتی برای تأمین زباله سوز در شهر‌های استان تخصیص داده شد، اما هنوز بهره برداری نشده است افزود: همواره رد پایی از دو بازوی توانای مردم و نهاد‌های مدنی در حل مساله نادیده گرفته شده و این در حالی است که هیچ امر توسعه‌ای بدون پشتوانه این دو ضلع قابل حل نیست، آن هم موضوعی مانند پسماند که با رفتار روزمره شهروندان گره خورده است.
این جامعه‌شناس با اشاره به اینکه زباله خشک در منازل ایجاد مشکل کرده خاطرنشان کرد: با تفکیک زباله از مبدا مثل دیگر کشور‌های جهان، می‌توان بخش زیادی از مشکل شیرابه‌ها را حل کرد تا بازیافت مواد را در چرخه تولید به همراه داشته باشد.
تکیه بر دانش بومی، راهگشای گلوگاه‌های زیست محیطی
مدیر پسماند شهرداری ساری هم با اشاره به نبود سازمان پسماند استانی با بدنه کارشناسی شده برای نظارت بر متولیان پسماند در استان گفت: بر اساس قانون مدیریت پسماند، متولی زباله‌های شهر و حریم آن شهرداری ها، و در روستا و حریم آن دهیاری‌ها و مناطق بین راهی بخشداری‌ها هستند، اما این امر محقق نشده است.
غفوری با اشاره به اجرایی نشدن طرح تفکیک زباله از مبدا موسوم به طرح تیام در شهرداری‌ها از سال ۹۹ تاکنون افزود: شهر‌های بهشهر، تنکابن، نور، بابل و قائم‌شهر از شهر‌های هدف برای راه اندازی کارخانه کمپوست هستند.
وی شیرابه‌های حاصل از زباله را آفتی برای محیط زیست دانست و گفت: این شیرابه‌ها باید تصفیه شود که در حال حاضر دانشگاه نوشیروانی بابل با سیستم تصفیه و با ظرفیت ۱۰۰ مترمکعب در روز شیرابه‌ها را تصفیه می‌کند.
غفوری همچنین از راه اندازی تصفیه خانه بیولوژیک برای تبدیل شیرابه زباله‌ها به آب کشاورزی در شهرداری ساری خبر داد و گفت: این تصفیه خانه تا پایان هفته آینده بهره برداری می‌شود.
تبدیل نقمت به نعمت
با استفاده از پژوهش‌های علمی، تفکیک زباله از مبدا ، راه اندازی کارخانجات کمپوست وتصفیه خانه‌ها می‌توان تهدید اشکار زباله این ثروت پنهان را به سرمایه بزرگ ملی و فرصتی ارزشمند بدل کرد.