/ دکتر یزدان پناه : امروز با وضعیتی که برای حوزه تولید و صنعت به وجود آمده است، اگر برخی‌ها با ناآگاهی مانع‌تراشی کنند، امکان ادامه کار میسر نیست
کمال آنلاین / با توجه به پتانسیل منابع آبی و خاکی کشور، امکان خودکفایی و خوداتکایی در تولید بسیاری از محصولات کشاورزی و استراتژیک وجود دارد که متاسفانه نبود سیاست راهبری و برنامه ریزی مدون منجر به خروج ارز قابل توجه و وابستگی به کشورهای بیگانه شد.
بارندگی‌های مناسب در ۲سال اخیر رشد چشمگیر تولید برنج در استان های شمالی را به همراه داشت که بنابر اذعان دبیر انجمن برنج حداقل تولید ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تن است که با نیاز سالیانه کشور اختلاف چندانی ندارد. این در حالی است که واردکنندگان در ابتدای دی ماه بر واردات ۷۰۰ هزار تن برنج تا پایان سال اصرار داشتند که این امر‌نشان می دهد ریاضی و حساب و کتاب تجار ضعیف است.
بنابر آمار سالیانه ۳میلیون تن برنج در کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد که با کسر تولید داخل، مابقی نیاز کشور باید از طریق واردات تامین شود که امسال با احتساب ذخایر استراتژیک به واردات بیش از ۷۰۰ هزار تن برنج نیازی نیست که این میزان در سه ماه نخست سال وارد شد .
**با احداث مرکز بین‌المللی تجارت و پایانه صادرات برنج ایران در شهر آمل، اکنون صادرات محصولات کشاورزی چون برنج به کشورهای مختلف دنیا انجام می‌شود.
به گفته کارشناسان و دست‌اندرکاران حوزه اقتصادی مازندران، نگاه ویژه دولت جهادی سیزدهم به پایانه صادراتی محصولات کشاورزی این استان می‌تواند آینده درخشان برای ایجاد نقشه راه مطمئن در تولید هدفمند برای بهره‌برداران، توسعه صادرات محصولات کشاورزی و ارزآوری برای کشور و ایجاد فرصت شغلی جدید در منطقه فراهم کند.
مازندران قطب تولیدات کشاورزی و برنج در کشور به شمار می‌رود و قرارگرفتن در همسایگی با کشورهای آسیای میانه و دسترسی آسان به بازار اوراسیا می‌تواند از ظرفیت این پایانه صادراتی در حوزه کشاورزی به‌خوبی استفاده کرد.
امروز یکی از فاکتورهای مهم بر سر راه توسعه صادرات بخش کشاورزی استان، وجود این پایانه صادراتی در منطقه است.
تقویت زیرساخت‌های صادرات محصولات کشاورزی در این استان از ضروریات در راستای رونق‌بخش کشاورزی منطقه به شمار می‌رود و ضرورت توجه ویژه دولت مردان به چنین مرکزی مورد تاکید کارشناسان است.
اکنون که زیرساخت‌های لازم در مرکز بین‌المللی تجارت و پایانه صادرات برنج ایران فراهم است، برای بهره‌گیری بهینه‌تر از این امکانات لازم است برای رفع هرگونه موانعی که چرخه فعالیتی این مجموعه را کند می‌کند، تدابیر هوشمندانه‌ای اندیشیده شود.
چرا که باتوجه‌به اینکه مازندران قابلیت زیادی در تولید محصولات زراعی بخصوص برنج دارد، توسعه صادرات این محصولات زراعی باهدف حمایت از بهره‌برداران و ممانعت از خام‌فروشی، جزو اولویت اصلی کشاورزی استان است.
بر همین اساس به نظر می‌رسد حالا که نماینده عالی دولت در مازندران انتخاب شده و اولویت اصلی کاری خود را در راستای حمایت از تولید و رونق اقتصادی استان اعلام کرده است، توجه جدی به این مرکز می‌تواند بیشتر از گذشته باعث روان‌تر شدن چرخ‌های اقتصادی کشاورزی و تولید محصول استراتژیکی چون برنج باشد.
چرا که این اقدام مقدمات رفع گره‌های صادراتی، کاهش هزینه‌ها و رونق صادرات محصولات تولیدی این بخش را به دنبال خواهد داشت.
**ما در مرکز بین‌المللی تجارت و پایانه صادرات برنج ایران برای هر بخش از کارمان ابتدا به توان جوانان و نخبگان داخلی رجوع می‌کنیم
دکتر سید اسماعیل یزدان‌پناه مدیرعامل مرکز بین‌المللی تجارت و پایانه صادرات برنج ایران گفت: اعتماد به توانمندی داخلی باید در صنعت ایجاد شود. جوانان خودمان را باور کنیم. آنها ایده‌های بسیار خوبی دارند. شرکت‌های داخلی نباید طرح‌های ارائه شده از سوی آنها را نادیده بگیرند. این نوع نگرش باعث می‌شود فرصت‌طلبان در سایر کشورها به‌سرعت وارد عمل شده و برای دزدیدن آن فکر خوب اقدام کنند. تا همان طرح‌ها در کشورهای دیگر به نام آنها اجرایی شود؟ این آفت بزرگی است که دامنگیر کشورمان شده است.
وی ادامه داد : ما در مرکز بین‌المللی تجارت و پایانه صادرات برنج ایران برای هر بخش از کارمان ابتدا به توان جوانان و نخبگان داخلی رجوع می‌کنیم. تنها در صورتی به سراغ خارجی‌ها می‌رویم که احساس کنیم در آن بخش بخصوص در داخل امکان انجامش وجود ندارد.
وی اشاره کرد : ما در داخل کشورمان خصوصاً مازندران ظرفیت‌های بالایی داریم. تنها لازم است با بصیرت عمل کرده و از این داشته‌ها درست بهره‌گیری کنیم. اگر هر چیزی برجای خودش باشد اطمینان داشته باشید که مشکلی نخواهیم داشت.
* ما از دولت مردان همکاری کامل می‌خواهیم. این حداقل کاری است که دولت مردان می‌توانند بکنند.
مدیرعامل مرکز بین‌المللی تجارت و پایانه صادرات برنج ایران اشاره کرد : امروز با وضعیتی که برای حوزه تولید و صنعت به وجود آمده است، اگر برخی‌ها با ناآگاهی مانع‌تراشی کنند، باور کنید امکان ادامه کار میسر نیست. ببینید اگر صنعتگر و تولیدکننده‌ای در شرایط امروز سرمایه‌اش را از این حوزه خارج کرده و به کار دیگری بپردازد باور کنید درآمد و سود بیشتری می‌برد. ولی وقتی او با تمام این موارد به کار و تلاش در این باره ادامه می‌دهد یعنی دلش برای کشور و تولید و صنعت می‌سوزد. پس اگر برخی سنگ‌اندازی و مانع‌تراشی کنند، خیلی بی‌انصافی است.
ما از دولت مردان همکاری کامل می‌خواهیم. این حداقل کاری است که دولت مردان می‌توانند بکنند.
** ما از سنگ‌اندازی‌ها خسته نشدیم. در این راه از هیچ‌کس انتظاری نداشتیم.
دکتر یزدان پناه خاطرنشان کرد : ما در راه ایجاد مرکز بین‌المللی تجارت و پایانه صادرات برنج ایران به توانمندی جوانان کشورمان اعتماد کردیم. ما در شرایطی تصمیم به ایجاد این مجموعه گرفتیم که دولت برای صادرات برنج ۲۰ درصد عوارض تعیین کرده و در کمال تعجب واردات این محصول آزاد و بدون عوارض بود. برای رفع این مشکل، مشکلات را شناسایی کردیم. دلایل قانع‌کننده آوردیم و از سنگ‌اندازی‌ها خسته نشدیم. در این راه از هیچ‌کس انتظاری نداشتیم. کار خودمان را با اقدام آن رزمنده‌ای مقایسه می‌کردیم که بدون هیچ چشم داشتی بهترین دوران زندگی‌اش را صرف دفاع از خاک و کیان این مملکت کرد و حتی از بذل جان هم در این راه مضایقه نکرد. او برای هدف و اعتقادش رفته بود. ما هم در این عرصه به‌خاطر اعتقاداتمان قدم به میدان گذاشتیم. چون خودمان را رزمندگان حوزه اقتصادی کشور می‌دانستیم.
**سنگ‌اندازی و مانع‌تراشی در حوزه خودکفایی برنج بی‌انصافی است
وی با بیان اینکه سنگ‌اندازی و مانع‌تراشی در حوزه خودکفایی برنج بی‌انصافی است ادامه داد : یکی از آرزوهای دیرینه، خودکفایی در تولید برنج است و این کار سبب فتح جبهه جدیدی در نظام اقتصادی بین الملل خواهد بود. با توجه به این که برنج بعد از گندم، دومین محصول استراتژیک در ایران محسوب می شود دراین راستا باید ظرفیت افزایش عملکرد وجود داشته باشد تا بتوانیم مدیریت بهزراعی در کشت صورت گیرد.
* هدف ما توسعه و رونق صادرات محصول برنج است تا امنیت غذایی و تولید پایدار به وجود بیاید
وی اشاره کرد : هدف ما توسعه و رونق صادرات این محصول است تا امنیت غذایی و تولید پایدار به وجود بیاید. زمین‌های کشاورزی ما حفظ شود. در ادامه راه قرار است به سه محور بازار، گردشگری و توریست، فرآوری با استفاده از شرکت‌های دانش‌بنیان بپردازیم.
در بخش توریستی قرار است با بهره‌گیری از حضور گردشگران در مراکز بوم‌گردی، شرایطی را به وجود بیاوریم که برنج ایرانی را به تمام دنیا معرفی کرده و مشتری‌های ثابت و دائمی ایجاد کنیم. در این راه تمامی مراحل کشت و تولید تا برداشت و بسته‌بندی را به گردشگران نمایش خواهیم داد. وقتی مشتری دائمی شد با ۲۰ درصد تخفیف، برنج موردنیاز او را در خانه‌اش تحویل می‌دهیم.
برای این مهم بسترهایی موردنیاز است که تلاش می‌کنیم تا فراهم کنیم. با این اتفاق تلاش می‌کنیم تا سلامت و کیفیت برنج ایرانی را به بازارهای هدف اثبات کنیم.
وی ادامه داد : با اقداماتی که از سوی مجموعه ما برای شناساندن برنج مرغوب ایرانی انجام‌گرفته، دست خیلی از رانت‌خواران و سوءاستفاده‌کنندگان کوتاه می‌شود. برنامه‌هایی که در حال اجرا داریم باعث خودکفایی کشور در حوزه برنج خواهد شد.
**کشورمان را می خواهند با یک سری اصطلاحات مثل دلالی نابود کنند
مدیرعامل مرکز بین‌المللی تجارت و پایانه صادرات برنج ایران تاکید کرد : الان به بهانه‌های مختلف واردات برنج را بی‌رویه انجام می‌دهند. حتی به‌خاطر رسیدن به اهدافشان می‌خواستند استانداردهای برنج را هم تغییر دهند. اگر ورود به‌موقع ما نبود معلوم نبود چه بر سر برنج داخلی می‌آمد.
می‌خواهند کشورمان را با یک سری اصطلاحات مثل دلالی نابود کنند. کسی با نفس دلالی و احتکار و سودبری به هر روش موافق نیست. اما مرز باریکی بین سرمایه‌گذاری و دلالی وجود دارد.
دکتر یزدان پناه ادامه داد : خیلی از افراد تصور می‌کنند که تولید تنها به معنای خلق کردن یک کالا است در حالیه تولید تنها به این بحث محدود نمی‌شود. تولید شامل حلقه‌هایی می‌شود که زنجیره ارزش را تشکیل می‌دهند. همان کاشت و داشت و برداشت است. بازرگانی مهم‌ترین حلقه تولید است. مصرف‌کننده و مشتری‌مداری هم جزو همین زنجیره تولید محسوب می‌شوند.
نایب‌رئیس کمیسیون بازرگانی داخلی اتاق ایران گفت : دلالی در بخش بازرگانی قرار می‌گیرد. وقتی بستر بازرگانی وجود نداشته باشد، دلالی ایجاد می‌شود. الان هر مسئولی کوتاهی و سهل‌انگاری می‌کند وقتی مورد بازخواست قرار می‌گیرد بهانه می‌آورد که دلال‌ها نمی‌گذارند. اما هیچ کسی درباره اینکه چه فرایندی باعث ایجاد بازار دلالی می‌شود، بحث نمی‌کند.
**بانکها با شگرد های خاصی عامل اصلی فرار سرمایه گذار هستند
وی اشاره کرد : الان چارچوب بازرگانی در شریعت و شرع دین اسلام تعریف شده و وجود دارد. شما موضوع بانکها را ببینید. پایه و اساس بانک بر اساس ربا بنا شده است. پولی را بابت سرمایه در گردش یا راه‌اندازی واحد تولید وام می‌دهند. شرایط اعطای این وام گونه ای تعریف شده است که دریافت کننده تا سال های طولانی ملزم می‌شود که برای تامین بدهی هایش تلاش کند. اودیگر فرصتی برای کار و تولید و خلاقیت ندارد. در کشورهای دیگر اصلا شرایط اینگونه نیست. آنها برای سرمایه‌گذاری ها واقعا ارزش قایل هستند. در این کشورها سودی که برای وام های حوزه سرمایه‌گذاری و تولید در نظر گرفته می‌شود، اصلا قابل مقایسه با شیوه بانکداری ما نیست. آنها به دنبال جذب تفکرات مناسب برای سرمایه‌گذاری هستند. در آنجا زمین رایگان می‌دهند. سرمایه ساخت اعلام شده در طرح توجیهی را می‌دهند . تا زمان اتمام ساخت کارخانه و شروع تولید هیچ سودی دریافت نمی کنند و بعد از استارت کار، تنها دو درصد سود دریافت می‌کنند. شما این وضعیت را با شکل وام دهی بانک‌های ما مقایسه کنید. در اینجابه ظاهر دوره تنفس می‌دهند اما برای این دوره سود 22درصدی در نظر می گیرند. بعد وقتی دوره تنفس تمام شد، سود این دوره را نیزحساب می‌کنند و برای میزان پول جدید نیز سود 18 درصدی لحاظ می‌کنند. آیا با این شرایط امکان سرمایه‌گذاری وجود دارد؟
بانک‌های ما الان با این شرایط روزانه هزار میلیارد تومان خلق پول می‌کنند. در حالی که بر اساس قانون فقط دولت‌ها حق تولید پول را دارند.
البته منظور از خلق پول تنها چاپ اسکناس نیست بلکه درآمدهایی است که با طرح‌هایی ازاین‌دست به بانکها سرازیر می‌شود.
*چشم‌انداز در دولت جديد درامر تولید وصنعت بسیار امیدوار کننده است
مدیرعامل مرکز بین‌المللی تجارت و پایانه صادرات برنج ایران گفت: من شرايط را بسيار خوب می‌بینم. رونق در يك زنجيره ارزش تجارت محقق می‌شود. اين رونق زماني رخ می‌دهد كه همه خود را با شرايط نرخ جديد ريال به‌روزرسانی كنند. رويكرد دولت را مثبت می‌بینم. بررسی‌های كارشناسي و ميداني بودن و عملكرد را خوب می‌بینم. مشاوره گرفتن از اهل‌فن در دولت جديد مدنظر قرار گرفته است. تصميمات پشت درهاي بسته نبوده و اين خيلي اتفاق خوبي است كه نتیجه‌اش به نفع مردم است. رونق ايجاد شود، درآمدها بهتر شده و قدرت خريد و توان مالي افراد جامعه بهبود می‌یابد و نتیجه‌اش ايجاد رفاه نسبي براي مردم است. اين اتفاق تنها با بها دادن به توليد افزایش سرانه درآمد رخ می‌دهد. در هر دوره‌ای ارزش ريال يك افتي را تجربه می‌کند اما رونق زماني اتفاق می‌افتد كه همه بخش‌ها خودشان را با اين شرايط جديد به‌روزرسانی می‌کنند. اميدوارم در ادامه راه دولت جديد از سيكل ناميمون خلق پول خارج شويم. زنجيره ارزش بايد بالانس شود. بخشي از فشار را تولیدکننده تحمل كند، بخشي بر دوش تجار قرار بگيرد و بخشي را هم دولت متقبل شود. در اين صورت قادر به گذر از اين شرايط سخت خواهيم بود.
وی افزود: این مجموعه با سهام‌داری ۵۰۰ نفر از تجار، کارخانه‌داران و کشاورزان در قالب سهامی خاص در سال 86 تأسیس شد و در سال ۹۳ ساخت آن در زمینی به مساحت ۱۷۰ هزار مترمربع شروع شد. این مرکز در یکی از مهم‌ترین نقاط مازندران از نظر کریدور شمال جنوب جاده هراز و مهم‌تر از همه ۷۰ درصد از برنج‌های تولیدی استان در شعاع ۵۰ کیلومتری این مرکز قرار دارد. فاز نخست این مجموعه سال ۹۸ افتتاح و بخش زیادی از دستیابی به تجارت در این مرکز تکمیل و ایجاد شده است. این مجموعه در ۳ فاز طراحی و پیش‌بینی‌شده که علاوه بر ایجاد نمایشگاه دائمی عرضه کلیه نهاده‌ها و ادوات کشاورزی در اختیار کشاورزان، ساخت مسجد، رستوران و تالار عرضه و فروش برنج برای خریداران، ساختمان بزرگ اداری و هتل، دفاتر معاملات برنج هست که امیدواریم معاملات برنج خاورمیانه در آینده در این مجموعه انجام شود.
**حضور مرکز بین‌المللی تجارت و پایانه صادرات برنج ایران درنمایشگاههای خارج از کشور
دکتر یزدان‌پناه در بخش دیگری با بیان اینکه در کشورهای همسایه واقعاً ناشناخته و مظلوم هستیم و برای همین حضور نمایشگاه‌های مواد غذایی بین‌المللی در دستور کار این مرکز بوده است، گفت: توانستیم در نمایشگاه‌های بین‌المللی از جمله فودکورت مسکو، ولگا گراد، قطر و ازبکستان شرکت کنیم و برنج کیفی مازندران را بشناسانیم که بسیار مؤثر بود باعث جذب مشتریان خارجی به این مرکز نیز شد.
وی، با تاکید بر اینکه یکی از مأموریت‌های مهم مرکز بین‌المللی تجارت و پایانه صادرات برنج ایران تقویت حلقه تولید در حوزه برنج به کمک همکاران این مجموعه هست، گفت: با همراهی همکاران متخصص در این مرکز توانستیم نه‌تنها افتخار استان مازندران بلکه افتخار کشور باشیم و داریم به فرمایشات رهبری نسبت به خودکفایی و امنیت غذایی کمک می‌کنیم.