« تاریخچه آتش نشانی در ایران»

توانایی تهیه و استفاده از آتش، یکی از بزرگترین امتیازات انسان است.

انسانهای نخستین آتش را ترسناک می پنداشتند، اما زمانیکه طریق استفاده و مهار کردن آن را فرا گرفتند، آتش جزیی ضروری از زندگی آنها گردید. آتش، سرما را دور، تاریکی ها را روشن، غذاها را پخته و مردم را گرم می کند. در واقع زندگی بدون آتش، امکان پذیر نخواهد بود.

اما اگر از آتش به درستی استفاده نشود، باعث ایجاد آسیب ها و خسارتهای جبران ناپذیری خواهد شد. همین امر باعث شده در کشورها، سازمانی تأسیس شود تا در موقع بروز آتش سوزی بتوان آنرا اطفاء نمود.

اگر بخواهیم از سابقه آتش نشانی در ایران بگوییم باید گفت ؛ حدود یکصد و پنجاه سال پیش، روسیه تزاری نخستین واحد آتش نشانی را در شهر تبریز که آن زمان پایتخت و مقر ولیعهد بود، برای حفظ منافع مادی خود، ایجاد کرد. لوازم و تجهیزاتی که از آن واحد باقی مانده در موزه آتش نشانی تهران نگهداری می شود.

از سوی دیگر، انگلیسی ها نیز که در اواخر دوران قاجار، جنوب ایران و مناطق نفت خیز را در سیطره خود داشتند؛ امکانات لازم برای اطفاء حریق را در آن مناطق فراهم آوردند. این دومین واحد آتش نشانی در ایران بود.

در تهران نیز اولین واحد آتش نشانی در سال 1303 ه.ش در گاراژی به نام حسنی در سه راه امین حضور، توسط یک ژنرال روسی با چند دستگاه اتومبیل و 15 نفر پرسنل از درجه داران نظامی شروع به کار نمود و در سال 1307 توسط تیمسار کریم آقا بوذرجمهری، سرپرست بلدیه، قبرستان قدیمی موجود در میدان حسن آباد تبدیل به اداره ماشین های آب پاش شد که بعدها نام «اطفائیه» بر این واحد اطلاق گردید.

دومین ایستگاه آتش نشانی در شمیرانات تأسیس گردید و پس از آن سه واحد دیگر در دروازه دولاب، جنوب میدان مولوی و چهارراه عباسی ایجاد شد.

به علت گسترش شهر تهران ، وظایف سنگینی از قبیل نجات مردم از زیر آوار، رسیدگی به زلزله زدگان و امور دیگری، به عهده سازمان آتش نشانی قرار گرفت تا اینکه واحدی با عنوان گروه «امداد و نجات» در سال 1340 در ایستگاه حسن آباد دایر شد که در کنار واحد اطفاء حریق ، کار آن صرفاً نجات و امداد بود.

شایان ذکر است که هم اکنون ، سازمان آتش نشانی در تهران دارای 54 ایستگاه حریق و10 ایستگاه نجات می باشد.

سازمان آتش نشانی در چند سال اخیر اقدام به برگزاری کلاسهای آموزشی در مقابل حوادث به صورت رایگان کرده که تا سال 1379 حدود 800 هزار نفر آموزش دیده اند.

آنچه مسلم است عدم رعایت نکات ایمنی ، عمدتا منجر به بروز آتش سوزی می گردد لذا رعایت چند نکته ایمنیبرای جلوگیری از بروز آتش سوزی توصیه می شود :

1-    بازی کودکان با کبریت یعنی آتش سوزی.

2-    به کودکان خود استفاده صحیح از وسایل مختلف را قبل از آنکه آن را شخصا تجربه کنند بیاموزید.

3-    از بازی کودکان با وسایل برقی ، دست زدن به کلید و پریز برق جلوگیری نمایید.

4-    از بازی کودکان با مواد آتش زا و مواد منفجره جلوگیری کرده و از نگهداری اینگونه مواد در منزل خودداری کنید.

چطور با آتش مقابله كنیم؟

آتش سوزی یکی از مواردی است که هر روزه در گوشه و کنار شهرها اتفاق می‌افتد. آتش، زمان و مکان نمی شناسد و مهم نیست که شما چقدر برای آن آمادگی دارید.

او هر وقت که بتواند حضور می یابد و این شمایید که باید از این مهمان ناخوانده پذیرایی کنید. حال فکر می کنید آمادگی مقابله با آن را دارید؟ مهمانی ناخواسته و مخرب.

چند اقدام احتیاطی ساده می‌تواند خطر آتش سوزی را در خانه کاهش دهد.

در بدترین حالت و هنگام رخ‌دادن آتش‌سوزی، یک طرح فرار کاملا تمرین ‌شده می‌تواند به پیشگیری از آسیب‌ها و مرگ کمک کند.

برای جلوگیری از آتش سوزی راه های زیادی را شنیده یا آموخته ایم.اما ممکن است در میان آموخته های ما بسیاری از موارد از قلم افتاده باشند. پس توصیه های ما را جدی بگیرید:

1- اگر بچه دار هستید، یک کمد مخصوص برای اجناس خطرناک و قابل احتراق خود در نظر بگیرید که قفل مطمئنی داشته باشد و هر چند وقت یک بار برای مطمئن شدن از گرم نشدن کمد به آن سر بزنید.

2- هیچوقت به رابط های لوازم برقی چندین دو شاخه وصل نکنید و مراقب پریدن فیوز منزلتان باشید.

3- سیم های لوازم برقی خود را از زیر فرش ها و موکت ها رد نکنید، زیرا سیم ها به راحتی پاره می شوند و ممکن است باعث آتش سوزی شوند.

4- برای وصل کردن سیم ها به دیوار از چسب استفاده کنید، زیرا اجناسی همچون سوزن های ته گرد می توانند باعث پارگی سیم ها شده و خطرآفرین باشند.

5- سیم های فرسوده را قبل از ایجاد آتش سوزی تعویض کنید.

6- مواد قابل احتراق را از نزدیک محل های گرم همچون اجاق گاز دور کنید.

7- اجناس برقی که به طور غیر عادی داغ شده اند را هر چه سریع تر از برق بکشید و به یک برقکار نشان دهید.

8- لامپ های پر نور قوی که گرمای زیاد تولید می کنند را استفاده نکنید، زیرا داغی زیاد آنها باعث آتش سوزی می شوند، خصوصا اگر سقف منزلتان چوبی است.

9- حتما قبل از خواب یا خروج از منزل، آتش های روشن سیگار یا شومینه را خاموش کنید.

10- لوازم برقی موجود در حمام را هنگام خروج از منزل، از برق بکشید.

11- برای آمادگی از اتفاقات احتمالی یک سطل تهیه کنید و در آن کمی ماسه و شن بریزید و کمی جوش شیرین استفاده کنید که سریعا بتوانید آتش احتمالی را خاموش کنید. این سطل را در چند جای منزل داشته باشید.

12- اگر در برج های مسکونی زندگی می کنید به یاد داشته باشید که هنگام آتش سوزی از پله اضطراری استفاده کنید و سوار آسانسور نشوید.

13- در خانه شناساگرهای دود را نصب و  آنها را به طور مکرر آزمایش کنید.

14- باتری‌های این دستگاه‌ها را هر شش ماه یک بار تعویض کنید.

15- دست کم هر ده سال یک بار از یک متخصص برق بخواهید سیستم سیم‌کشی ساختمان را وارسی کند.

16- چند کپسول آتش‌نشانی را در نقاط مختلف خانه نگهدارید و مطمئن شوید که طرز استفاده از آنها را می‌دانید.

17- طرح فرار از خانه را در هنگام آتش‌سوزی تمرین کنید.

با وجود همه این موارد ممکن است این اتفاق ناگوار برایتان به وقوع بپیوندد.

هنگام آتش سوزی چه کنیم؟

1- به محض شنیدن بوی آتش، خانواده خود را از منزل خارج کنید و سریعا همسایه ها را مطلع کرده و به آتش نشانی تلفن بزنید.

2-  اگر منزلتان آتش گرفته است، به هیچ وجه به داخل خانه برنگردید.

3- برای خاموش کردن آتش مواد نفتی یا وسایل الکتریکی، از آب استفاده نکنید. با گذاشتن یک در پوش آن را خاموش کنید.

4- هنگام وقوع آتش اگر نمی توانید به کپسول آتش نشانی دسترسی پیدا کنید، فورا از منزل خارج شوید.

5- در صورت آتش گرفتن کاغذ یا لباس از رسیدن هوا به آن جلوگیری کنید یا روی آن آب بریزید.

6- حتی اگر وسایل کوچکی همچون ماهیتابه شما آتش گرفته است، مراقب باشید. چون آتش های کوچک سریعا به تمام نقاط سرایت می کنند.

7- اگر لباس کسی آتش گرفته است با انداختن یک پتوی سنگین یا ریختن آب آن را خاموش نمایید.

با امید دور بودن آتش از شما لطفا نکات بالا را جدی بگیرید.