فرسودگی واقعیتی است که شهر تاریخی و با سابقه ما را تحت تاثیر قرار داده است. آنچه مسلم است این مسئله ، رشد بافت شهری را مختل کرده و آن را به پیرامون سوق داده است. بنابراین افزون بر نابودی بافت های کهن و درونی و با سابقه شهری،هزینه های سنگینی را با ایجاد بافت های نوظهور برگُرده شهر تحمیل نموده است.

بافت فرسوده بخش بزرگی از شهر را تشکیل می دهد که به مرور زمان فرسودگی این­گونه بافت ها در حال تشدید شدن است.آنچه بافت های فرسوده را از دگر بافت­های شهری متمایز می کند.سه شاخصه­ی اصلی ناپایداری،نفوذناپذیری و ریزدانگی آنها است.

ما با مسئله ساختمانهای فاقد استحکام و محلات قدیمی فاقد معیارهای پذیرفته شده شهری مواجه هستیم.بافت کهن و فرسوده همیشه با سلول­های تازه جایگزین نمی شود.سرعت تغییر بافت شهری در شهرهای کوچک از سرعت کمتری نسبت به شهرهای بزرگ برخوردار است چه اینکه این سرعت بیش از هر چیزی به ارزش زمین و اهمیت اقتصادی هر شهر وابسته است. ساماندهی اینگونه بافت ها نیازمند یک مداخله هماهنگ مجموعه مدیریت شهری می باشد.

از عوامل موثر در عدم توفیق کامل طرحهای به اجرا در آمده در بافت های فرسوده و قدیمی شهر، عبارتند از: عدم تمرکز در مدیریت شهری، عدم توجه به اصل حضور مردم در ساختار بازسازی بافت و جدی نگرفتن اصل مشارکت مردمی در بهسازی ،ضعف مبانی نظری در مسائل احیاء و بازسازی، عدم توجه به ماهیت ساختاری تشکیل دهنده بافت، ارائه راهکارهای واحد و یکسان برای بافتهای مختلف،عدم لحاظ مسائل فرهنگی ، اجتماعی و اقتصادی محدوده بافت و....

فرسودگی واقعیتی است که شهر تاریخی و با سابقه ما را تحت تاثیر قرار داده است. آنچه مسلم است این مسئله ، رشد بافت شهری را مختل کرده و آن را به پیرامون سوق داده است. بنابراین افزون بر نابودی بافت های کهن و درونی و با سابقه شهری،هزینه های سنگینی را با ایجاد بافت های نوظهور برگُرده شهر تحمیل نموده است.

متاسفانه در شهر ما دو مقوله بافت فرسوده و کهن با بافت تاریخی خلط گردیده است و این مسئله به معضلی بزرگ برای شهر و شهروند بدل شده است.

عدم دسترسی مناسب به این گونه بافتهای فرسوده موجب گردیده که ارائه خدمات مناسب و به موقع در مواقع بروز حوادث غیر مترقبه به کندی و بعضاً غیر ممکن باشد. لذا بر مجموعه مدیریت شهری ورود به اصلاح ساختاری محدوده بافت فرسوده شهری پیش بینی شده در طرح تفضیلی شهری،که به نظر توسط مشاور محترم دومقوله بافت فرسوده و بافت تاریخی و ارزشی خلط شده است امری اجتناب ناپذیر بوده و با اصلاح کارشناسی شده توسط مشاوران توانمند بومی که از شناخت کافی فرهنگی ، اجتماعی منطقه برخوردارند معضل چندین ساله شهروندان و همچنین منظر نامناسب بصری شهری این مناطق نیز پایان دهند.اصلاح ساختاری طرح فوق و مشارکت مردمی در بهسازی این مناطق گام موثری در جهت احیاء مناطق فرسوده شهری و پویایی اجتماعی و اقتصادی بافت های فوق را به ارمغان خواهد آورد.

اصغر اسدپور                                                                  

                              معاونت اسبق فنی و شهرسازی شهرداری آمل